Aanstaande wetswijziging: verbetering positie schuldeiser turboliquidatie

Oninbare vordering?
 
Is uw vordering oninbaar geworden ten gevolge van een opgeheven BV? Dan bestaat de kans dat u het slachtoffer bent geworden van misbruik van de zogenaamde ‘turboliquidatie’. Dit misbruik blijft momenteel vaak nog onopgemerkt, waardoor schuldeisers onnodig achter het net vissen.
 
Minister Dekker heeft het probleem van misbruik van de turboliquidatie ook onderkend en komt om  deze reden in de loop van 2020 met een wetswijziging die de positie van de schuldeiser moet gaan verbeteren.
 
Wat is Turboliquidatie?
 
Turboliquidatie is het opheffen van een rechtspersoon (meestal een B.V.) door het inschrijven van  een ontbindingsbesluit van deze rechtspersoon in het handelsregister (de Kamer van Koophandel), zonder dat er een vereffening plaatsvindt. Deze mogelijkheid bestaat voor gevallen waarin er geen bekende baten meer aanwezig zijn in de rechtspersoon. Deze regeling is in 1994 ingevoerd om misbruik van inactieve rechtspersonen te voorkomen en om het handelsregister te kunnen opschonen.
 
Misbruik van turboliquidatie 
 
In de praktijk wordt er misbruik gemaakt van de turboliquidatie doordat deze wordt toegepast in situaties waarin er wel degelijk nog baten aanwezig zijn om de schulden (gedeeltelijk) mee te kunnen voldoen. Hierdoor worden schuldeisers benadeeld. De manier waarop een ontbindingsbesluit wordt genomen en geregistreerd maakt dit mogelijk. Een ontbindingsbesluit wordt door het invullen van een eenvoudig formulier bij de Kamer van Koophandel geregistreerd. Hierbij behoeft geen financiële verslaglegging te worden overgelegd en vindt er geen (financiële) controle plaats. Schuldeisers komen hiermee in een lastige positie. Van schuldeisers wordt in het huidige systeem namelijk gevraagd om te stellen en te bewijzen dat ten onrechte gebruik is gemaakt van de turboliquidatie wanneer zij bijvoorbeeld de bestuurder van de rechtspersoon aansprakelijk willen stellen. In de praktijk is dit voor  schuldeisers een reden om de vordering als oninbaar af te boeken omdat zij niet dit bewijs niet kunnen leveren.
 
Vaak wordt tot turboliquidatie overgegaan ter voorkoming van een faillissementsaanvraag. Hiermee wordt getracht aan het onderzoek door de curator naar de rol  van de bestuurders in het faillissement te ontkomen.
 
Gebrek aan informatie
 
In het huidige systeem worden schuldeisers niet geïnformeerd over de toepassing van een turboliquidatie en worden hiermee daarom vaak pas achteraf, dus nadat het besluit al is ingeschreven in het handelsregister, geconfronteerd. Schuldeisers hebben geen (actueel) beeld over de financiële situatie ten tijde van het genomen ontbindingsbesluit en tasten in het duister naar de achtergrond(en) daarvan omdat het bestuur van een ontbonden rechtspersoon hiervoor geen verantwoording hoeft af te leggen. Schuldeisers kunnen om deze reden niet goed beoordelen of er mogelijkheden bestaan om maatregelen te nemen tegen bijvoorbeeld de bestuurder van de rechtspersoon. Dit terwijl zij het misbruik zullen moeten bewijzen wanneer zij de bestuurder van de rechtspersoon hiervoor aansprakelijk willen stellen.
 
De minister wil met  de voorgestelde wetswijziging een einde maken aan deze spreekwoordelijke spagaat waarin schuldeisers zich bevinden. 
 
Wetswijziging; verantwoording voor toepassing turboliquidatie
 
Uit de brief van minister Dekker aan de Tweede Kamer volgt dat het bestuur verplicht wordt om meer informatie te verstrekken waaruit de rechtmatigheid van de toepassing van de turboliquidatie blijkt. De volgende wetswijzigingen worden voorgesteld:
 
Het bestuur van de vennootschap wordt verplicht om een slotbalans op te stellen en in het handelsregister te deponeren. Bij deze slotbalans dient het bestuur daarnaast een verklaring te voegen waarom baten ontbreken en eventueel dient een slotuitdelingslijst bij te worden gevoegd;
 
Het bestuur dient te zorgen voor een algemene bekendmaking van de turboliquidatie. Bij deze bekendmaking moet worden vermeld dat de slotbalans en de laatste jaarrekening ter inzage liggen bij het Handelsregister; De jaarrekeningen over alle voorafgaande boekjaren dienen openbaar te zijn voordat de inschrijving van de verdwijnende rechtspersoon wordt doorgehaald in het Handelsregister;
 
Beoogde gevolgen wetswijziging
 
Wanneer schuldeisers beschikken over meer en actuelere informatie over de financiële achtergrond van een turboliquidatie zullen zij beter in staat zijn hun (rechts)positie te bepalen. De financiële gegevens alsmede de verklaring van de bestuurder van de verdwijnende rechtspersoon kunnen gebruikt worden bij de beoordeling of het ontbindingsbesluit op terechte gronden is genomen. Daarnaast zal het afleggen van financiële verantwoording een drempel opwerpen voor kwaad willenden. Zij zullen eerder opvallen door gebrekkige verslaglegging of zelfs het ontbreken daarvan.
 
Mogelijkheden aanvechten turboliquidatie
 
Een schuldeiser die met mogelijk misbruik van een turboliquidatie wordt geconfronteerd heeft verschillende maatregelen tot zijn beschikking om deze liquidatie aan te vechten. De schuldeiser kan:
- Verzet aantekenen en de rechtbank verzoeken de vereffening te heropenen;        
- Het bestuur van de ontbonden rechtspersoon aansprakelijk stellen;         
- Het faillissement van de ontbonden  rechtspersoon aanvragen;
 
Met de voorgestelde wetswijziging zal het eenvoudiger worden te beoordelen of er mogelijkheden bestaan om de turboliquidatie aan te vechten en om zo alsnog tot (gedeeltelijke) voldoening van de vordering te kunnen komen.
 
Tot slot:
 

Vooruitlopend op deze wetswijziging heeft de rechtbank Den Haag op 1 mei 2019 al een interessante uitspraak gedaan. In een kwestie waarin een bestuurder aansprakelijk gesteld werd voor het ten onrechte overgaan tot turboliquidatie heeft de rechtbank overwogen dat van de bestuurder verwacht mag worden dat hij inzichtelijk maakt dat op het moment van de turboliquidatie de baten ontbraken. Hiermee wordt dus al voordat de wetswijziging is doorgevoerd vooruitgelopen op de werking daarvan.

 
Loopt u tegen situaties aan zoals hiervoor beschreven? Betaalt uw huurder of andere contractspartij niet? Ook voor dergelijke incassokwesties kunt u bij ons terecht. Mailt of belt u ons gerust op info@fishermanadvocaten.nl of 020 723 03 38 / 010 316 36 08.